Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego

W sytuacji odrzucenia spadku przez spadkobiercę ten musi mieć świadomość, że kłopotliwy spadek przechodzi na innych członków rodziny, którzy również, chcąc uniknąć spłacania długów po zmarłym, muszą złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Odmiennie kwestia ta kształtuje się kiedy w kręgu spadkobierców znajdą się małoletnie dzieci, na które, w razie niedopilnowania przewidzianego terminu na odrzucenie spadku, spadną zaciągnięte przez spadkodawcę zobowiązania. Procedura odrzucenia spadku w imieniu małoletniego przedstawia się inaczej niż w przypadku odrzucenia go przez osobę pełnoletnią.

Odrzucenie spadku w imieniu dziecka

Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko. Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego zalicza się do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Wobec tego, w pierwszej kolejności należy uzyskać zgodę sądu opiekuńczego na dokonanie czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem małoletniego, dopiero kolejny krokiem będzie złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego.

Wniosek o zgodę na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego, zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego, może zostać złożony przez jednego rodzica po wysłuchaniu drugiego. Sądem, do którego należy kierować przedmiotowy wniosek jest sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu małoletniego. Natomiast jeśli małoletni zamieszkuje za granicą właściwym sądem jest Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie. Opłata od wniosku wynosi 100 zł.

Odrzucenie spadku przez małoletniego – termin

Biorąc pod uwagę, iż termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku wynosi 6 miesięcy od dowiedzenia się o tytule swego powołania (w tym przypadku od chwili, w której rodzic odrzucił spadek), a dodatkowo czynność ta musi zostać poprzedzona procedurą uzyskania zgody sądu, to zachowanie 6 miesięcznego terminu może w praktyce być utrudnione.

Z pomocą przychodzi tu orzeczenie Sądu Najwyższego, który wskazuje, że „termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. (6 miesięcy na odrzucenie spadku) nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął”.

Wniosek do sądu rodzinnego o odrzucenie spadku

Po uzyskaniu prawomocniej zgody sądu na dokonanie czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego, niezwłocznie należy złożyć do sądu spadku odpowiedni wniosek o przyjęcie oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego. Sądem spadku jest sąd właściwy ze względu na ostanie miejsce pobytu spadkodawcy. Jeżeli jego miejsca zwykłego pobytu w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw sądem spadku jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy. Opłata od wniosku wynosi 100 zł od każdego wnioskodawcy (jeśli składamy oświadczenie w imieniu dwóch małoletnich opłata ta będzie wynosić 200 zł).