17 grudnia 2021 r. weszła w życie Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa.
1. Cel wprowadzenia dyrektywy
Głównym celem wspomnianej wyżej dyrektywy jest poprawa egzekwowania prawa i polityk Unii w określonych dziedzinach poprzez ustanowienie wspólnych minimalnych norm zapewniających wysoki poziom ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Ponadto, wprowadzenie dyrektywy ma zapewnić ochronę sygnalistów przed jakimikolwiek negatywnymi skutkami podjętych przez nich działań, jak również zapewnić im anonimowość w związku z dokonanym zgłoszeniem. Oznacza to swojego rodzaju ujednolicenie i usprawnienie procedury ochrony sygnalistów. Zgodnie zaś z definicją ustawową sygnalistą tj. „osobą dokonującą zgłoszenia” jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje na temat naruszeń, uzyskane w kontekście związanym z wykonywaną przez nią pracą.
2. Do kogo stosuje się dyrektywę?
Dyrektywę stosuje się do osób dokonujących zgłoszenia, pracujących w sektorze prywatnym lub publicznym, które uzyskały informacje na temat naruszeń w kontekście związanym z pracą, w tym m.in. do osób posiadających status pracownika, w tym urzędników służby cywilnej, osób posiadających status osób prowadzących działalność na własny rachunek, akcjonariuszy lub wspólników oraz osób będących członkami organu administrującego, zarządzającego lub nadzorczego przedsiębiorstwa, w tym członków niewykonawczych, a także wolontariuszy i stażystów, bez względu na to czy otrzymują oni wynagrodzenie, jak również osób pracujących pod nadzorem i kierownictwem wykonawców, podwykonawców i dostawców.
W niektórych przypadkach środki ochrony osób dokonujących zgłoszenia stosować można do osób pomagających w dokonaniu zgłoszenia, osób trzecich powiązanych z osobami dokonującymi zgłoszenia, które mogą doświadczyć działań odwetowych w kontekście związanym z pracą, a także podmiotów prawnych, które stanowią własność osoby dokonującej zgłoszenia, dla których taka osoba pracuje lub które są w inny sposób z nią powiązane w kontekście związanym z pracą.
3. Jakie obowiązki zostają nałożone na pracodawców w związku z wprowadzenie dyrektywy?
Realizacja wskazanych wyżej założeń związana jest z nałożeniem na pracodawców szeregu obowiązków związanych z zapewnieniem szeroko pojętej zgodności organizacji w obszarze ochrony sygnalistów.
Wiąże się to z koniecznością utworzenia bezpiecznych kanałów raportowania – wewnętrznego, zewnętrznego i publicznego. Kanały te mają zapewniać swobodne i anonimowe zgłaszanie naruszeń. W konsekwencji powyższego pracodawcy mają obowiązek utworzyć i wprowadzić procedury raportowania o nieprawidłowościach oraz monitorowania zgłoszeń.
4. Jaki jest termin wprowadzenia rozwiązań przewidzianych w dyrektywie?
Podkreślić należy, iż wskazana data dla wdrożenia przepisów tj. 17 grudnia 2021 r. dotyczyła podmiotów zatrudniających powyżej 250 pracowników. Podmioty zatrudniające od 50 do 249 pracowników mają czas na wdrożenie nowych rozwiązań do 17 grudnia 2022 r.
Nasze kancelarie zajmują się przygotowaniem dokumentów oraz wdrożeniem procedur zapewniających realizację założeń wspomnianej dyrektywy.
W razie jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu.
